Największa planeta układu słonecznego

Najważniejsze informacje:
- Jowisz to największa planeta Układu Słonecznego, 11 razy większa od Ziemi
- Planeta ma ponad 95 księżyców i najsilniejsze pole magnetyczne w Układzie Słonecznym
- Na powierzchni Jowisza znajduje się Wielka Czerwona Plama – burza większa od Ziemi
Na skróty:
- Charakterystyka planety
- Budowa i atmosfera
- Zjawiska atmosferyczne
- System księżyców
- Znaczenie dla Układu Słonecznego
Jowisz zajmuje piąte miejsce licząc od Słońca i jest największą planetą w Układzie Słonecznym. Ta gazowa olbrzymia planeta potrzebuje prawie 12 lat ziemskich na wykonanie pełnego obiegu wokół Słońca. Jej rozmiary robią ogromne wrażenie – średnica Jowisza jest 11 razy większa od średnicy Ziemi.
Charakterystyka planety
Masa Jowisza jest 318 razy większa od masy Ziemi. Co więcej, planeta ta jest tak masywna, że jej masa stanowi 2,5-krotność łącznej masy wszystkich pozostałych planet w Układzie Słonecznym. Jowisz wykonuje bardzo szybki obrót wokół własnej osi – pełny obrót trwa zaledwie 10 godzin. Ta prędkość powoduje spłaszczenie planety przy biegunach i wybrzuszenie na równiku.
Budowa i atmosfera
Atmosfera Jowisza składa się głównie z wodoru (85%) i helu (14%). Pozostałe składniki to metan, amoniak i para wodna. Temperatura w górnych warstwach atmosfery wynosi około -160°C. W głębszych warstwach temperatura rośnie – na głębokości 60 km osiąga temperaturę wrzenia wody.
Jowisz posiada najsilniejsze pole magnetyczne w całym Układzie Słonecznym. Planeta emituje znaczne ilości energii cieplnej – o 60% więcej niż otrzymuje od Słońca. Naukowcy uważają, że może to być pozostałość z okresu formowania się planety.
Zjawiska atmosferyczne
Najbardziej charakterystycznym elementem powierzchni Jowisza jest Wielka Czerwona Plama. To ogromna burza, której średnica przekracza rozmiary Ziemi. Ten potężny antycyklon obserwowany jest nieprzerwanie od około 400 lat. Na planecie występują również silne wiatry, spowodowane szybkim obrotem wokół własnej osi.
System księżyców
Jowisz posiada ponad 95 naturalnych satelitów. Największym z nich jest Ganimedes, który jest jednocześnie największym księżycem w całym Układzie Słonecznym. Innym znaczącym księżycem jest Io, który w początkowym okresie istnienia był intensywnie ogrzewany przez młodego Jowisza.
Znaczenie dla Układu Słonecznego
Jowisz pełni ważną rolę ochronną w Układzie Słonecznym. Jego potężna grawitacja przyciąga asteroidy i komety, które mogłyby stanowić zagrożenie dla Ziemi. W ten sposób planeta działa jak naturalny obrońca wewnętrznych planet Układu Słonecznego przed potencjalnymi kolizjami z obiektami kosmicznymi.